Engelliler için Paris

Paris seyahatine çıkmadan önce okuduğum bilgiler doğrusu beni korkutmuştu. Genel olarak Paris’in engelliler (Tekerlekli sandalyeli) için pek uygun olmadığı (tarihi yapıların çokluğu ve eski bir şehir olması nedeniyle) belirtiliyordu. Metrosunun eski olduğu, bir çok duraklarında asansör bulunmadığı, bu nedenle ulaşımda zorlanılacağı yazıyordu. Kısacası seyahat öncesi biraz kaygılıydım. Ama hemen belirteyim ki fazla kaygılanmışım, genelde olumlu izlenimlerim oldu.Bu gezi notlarımda lafı uzatmamak için tarihi yerler hakkında detay bilgilere girmedim. Bunları başka kaynaklardan temin edebilirsiniz. Ama mutlaka öncenden bu yerler hakkında bilgi edinin. Paris için benim ana hedeflerim eyfel kulesi, zafer takı, şanzelize caddesi, sen nehri gezisi, louvre müzesi ve notrdam (notre dame) kilisesiydi. Zaten 4 günlük gezi için bu kadar yeterliydi. Belirttiğim gibi benim amacım daha çok tekerlekli sandalyeli gözü ile izlenimlerimi belirtmek olacak ve yaşadığım olumlu ve olumsuzluklar konusunda sizleri bilgilendirmek olacaktır.Gene önceden belirtmekte yarar var. Eyfelde ve louvre de engelli tuvaletleri mevcut (notre-dama kilisesinde bulunmuyor). Bu konuda bir zorluk yaşanmıyor. Çok temiz olmasa da kullanılabilir durumdalar. Bunun yanında artık bizde de olduğu gibi tüm ortak alanlarda özel engelli tuvaletleri mevcut.Burada da “Hop in hop out” denilen gezinti otobüsleri mevcut. Biz tercih etmedik ama zamanınız el veriyorsa bunlardan da istifade edebilirsiniz. Tüm tarihi ve turistik yerleri gezdiriyor. Sanırım 3-4 ayrı tur yapan hatlar  mevcut. Engelliye uygun ama ilgilenmediğimden ücretlerini öğrenmedim. Ama internette kısa bir incele ile bunları öğrenmeniz mümkün. İlk planda düşünmediğimizden biz kullanmadık ama iyi bir Paris gezisi için planlama aşamasında düşünülebilir.

İstanbul’dan Hareket
Aracımla Atatürk Hava limanına zamanında ulaştım. Az da olsa park yeri endişem vardı. Zira her yerde olduğu gibi burada da engelli otoparkları diğer araçlar tarafından işgal ediliyordu. Neyse Sabahın erken saatleri olduğundan sanırım dış hatlar otoparkında engelli parkına ulaşmadan bulduğum boş bir yere park ettim. Hava alanında bilet işlemlerini yaptırırken gerekli ikazları yapmamıza karşın, elemanın dikkatsizliği nedeniyle nerdeyse uçağa binemiyordum. Bence işlem yapan elemanlara gerekli ikazı dikkatli yapın ve orada yardımcı elemanı bekleyin. Biz freeshop’a uğrayacağımız için elemanı kapıya yönlendirmelerini talep ettik. Ama elemana Berlin uçağı diye bildirildiğinden belirttiğim gibi nerdeyse uçağa binemeyecektik. Belirttiğim gibi en az iki saat erken gidin ve bilet işlemlerinin yapıldığı bankoda yardımcı elemanı bekleyin, ne olur ne olmaz.Neyse biraz heyecan yaşadıktan sonra sonunda uçağa yerleştik. Neyse ki uçağın koltuk kolu kalkıyordu da sorusuzca koltuğa transfer oldum. Zira bazı uçaklarda bu kol kalkmadığı için transferde bayağı sorun yaşamıştım.Uçak Paris’e gelmeden önce hostesi ikaz ederek yardımcı eleman konusunda havaalanını haberdar etmelerini sağladım. Zira bu konuda da önceki bazı uçuşlarda sorun yaşamıştım. Detaylara girmeyeceğim ama sizde bu ikazı yapınız yoksa uçakta bayağı bekleme ihtimaliniz olabilir. Paris havaalanı bayağı büyük, epey dolaştıktan sonra uçağımız körüğe yanaştı.Gene de Paris hava limanındaki görevli eleman epey geç geldi.  THY Paris’te 1 no.lu terminali kullanıyor, metro ise 3 no.lu terminalde bulunuyor. İki terminal arasında ücretsiz nakil sağlayan araçlar varmış ama binmediğimden uygunluğu konusunda bir şey demeyeceğim. Gerek 3 kişi olduğumuzdan ve gerekse metrolar konusunda endişemiz olduğundan yardımcı elemana bizi taksi durağına götürmesini söyledik. Paris havaalanı bayağı büyük Görevli bizi taksi durağına sorusuzca ulaştırdı. Hatta tuvalete girmem gerektiğinden birazda beklemek zorunda kaldı . Havaalanı tuvaleti pek temiz değildi. Görevliye 5 Euro ( bahşiş olarak) verip biz taksiye yöneldik. Burada belirtmen gereken husus taksi şoförlerinin tekerlekli sandalyeli yolculara pek olumlu bakmadığıdır. Bu sorunu daha sonrada şehir içinde de yaşadık.Metro (RAR) biletleri 11 Euro olduğundan 3-4 kişilik yolculuklarda taksi de ayni hesaba geliyor. Ama trafiğe yakalandığımızdan bizim taksimetre tahminimizden 10 Euro fazla yazdı. Böylece 50 Euro’ya otelimize ulaştık. Bu arada burada taksiler bagaj için ayrıca 2-3 Euro ücret alıyorlar.Otelimizi özellikle şanzelizeye (“Champs Elyees”  yazılıyor ama ben okunduğu gibi yazmayı tercih ediyorum)  yakın seçtik. İyide oldu. Booking.com dan ayırdığımız (Bu arada şunu belirtmekten geçemem. Booking com engelliye uygun otel bulmamda çok yardımcı oldu. Onlara teşekkür etmem lazım. Sizde telefonla ulaşabilir ve detaylı bilgi ve yardım alabilirsiniz. Çok yardımcı oluyorlar) ve engelli odası olan otele (Elize Royal) 3 geçe için 3 kişilik odaya 522 Euro ödedik. Otel vasat üstü bir oteldi. Engelli odası giriş katta olduğundan pek ferah değildi. Ama elemanları yeterli sayılabilir. Tek sorun her Avrupa ülkesinde olduğu gibi burada da tahrirat musluğunun bulunmamasıydı. Bizler için bu tesisat daha da önem kazanmaktadır Daha önce internetten bir harita indirmiştim. Ama otellerde Paris haritaları var mutlaka yanınıza bir tane alın.Otelin hemen yanındaki marketi keşfetmemiz son geceye nasip oldu. Bu nedenle hep uzaktaki markete gitmek zorunda kaldık. Ekmekleri çok güzel olan Paris’te sular hem tatsız hem de nispeten pahalı. Marketten su ve kahvaltı için ekmek aldık.

Paris’te Ulaşım
Tekerlekli sandalye için Paris’te ulaşımın en kolay yolu otobüslerde sağlanıyor. Metroda sadece bazı hatlarda erişim imkânı var. Paris metrosu çok eski yıllarda (1900’lü yıllarda) inşa edilmeye başladığından çoğu duraklarda asansör yok. Ancak yeni yapılan hatlarda bu imkana sahip olabiliyorsunuz. (M14 no.lu metro hattı ile RER tren hattı A ve B hatlarının tek.sandalyeye uygun olduğunu öğrendim). Ben bu nedenle metroyu hiç kullanmadım. Geçte olsa ve yukarıda belirttiğim gibi taksilerin tekerlekli sandalye ye pek sıcak bakmadıklarından otobüsleri denedim. Tüm otobüsler de engelli rampası bulunuyor. Rahatça binip inebilirsiniz. Her durakta hangi hatların otobüslerinin geçtiği ve uğradığı duraklar ve de tahmini geliş süreleri açıkça gösteriliyor. Ayrıca gene tüm duraklarda tüm hatları gösteren haritalar mevcut. Rahatça rota tespiti yapabilirsiniz. Metroya göre yolculuklarınızda şehri daha yakından görme şansını da bulabiliyorsunuz. Sonuç olarak tavsiyem Paris’te ulaşım için otobüsleri tercih etmenizdir

Sen nehir gezisi

Daha önce yaptığımız plan doğrultusunda ilk gün yarım gün olacağından bu güne nehir gezisi planlamıştım. Otelden saat 13 de ayrılarak ve  Eyfel yönünde yürümeye başladık. Zira sen (seine) nehri eyfelin hemen yanında yer alıyor. Orada nehir gemilerine binmeyi planlıyordum. Mart ayı olduğundan yağmurlu ve soğuk sayılabilecek bir gündü. Öncelikle palais de chıllot binasının önünden eyfeli seyrettik ve resimler çektik. Merdivenlerle aşağıya inmemiz gerekiyordu. Ama var olan rampalar merdiven boyutunda olduğundan kaygan ve dik olması nedeniyle kullanışlı değildi. (Ben bu tip meyillerin bize mahsus olduğunu sanırdım ama Paris’te de bizdeki gibi şehir mimarlarının !!!! Olduğunu öğrenmiş oldum) Neyse yolu uzatarak dolana dolana aşağıya inerek nehir seviyesine ulaştık.Fakat nehir bayağı aşağı seviyedeydi ve bolca merdiven vardı. Tabi ben ilk hayal kırıklığımı yaşadım. Hernekdar araçlar iskeleye kadar ulaşıyordu ama bu yoldan gitmek uzun bir yolculuğu gerektirdiğinden soğuk ve yağışlı havada bunu göze alamadık. Oradaki büfeden kahve içip meşhur krovasanlarından yedik. Ama burada lezzetli değillerdi. Vaktimiz olduğundan nehir boyunca yürümeye karar verdik. İyide yapmışız. Bir iki köprüden sonra nehir seviyesine inen bir yol bulduk. Aşağı inince ise bir nehir teknesinin yolcu aldığını fark ettik ve hemen gezi teknesine bindik. Tekne ve giriş yerleri tekerlekli sandalyeye uygundu. Bunu daha önceki incelemelerimden de biliyordum. Sorunsuzca tekneye bindik. 1 saat 10 dakika süren bu gezi için adam başı 12 Euro ödüyorsunuz.             Mutlaka yapılması gereken bir gezinti. Rehberler acıkama yapıyor ama tabi Türkçe değil. Bu turda görmemiz gereken birçok yapıyı  görebiliyorsunuz. Mutlaka bu geziyi yapın. Tekerlekli sandalye için bir sorun bulunmuyor.

Eyfel – Chamıp de mars

Eyfel kulesi bilindiği gibi Paris’in en önemli simgelerinden. Buraya otobüslerle ulaşmak mümkün. Etrafında dolaşıp kuleyi iyice inceledikten sonra, asansörlere doğru yöneliyorsunuz. Bilhassa yaz aylarında 4-5 saat sürdüğü söylenen uzun kuyruklarla karşılaşıyorsunuz. Ancak tekerlekli sandalyeliler için giriş ayrı bir kapıdan sağlanıyor. (Doğu ayağı) Burayı işaretlerden kolayca bulabilirsiniz. Siz ve yakınlarınızı içeri alıp, hemen gişeye yönlendiriyorlar, Biletleri aldıktan sonrada gene bir görevli sizi asansöre kadar götürüyor. Çıkış kapısından, çıkışlar bitince öncelikle asansöre bindiriyorlar. Bu asansör sizi doğruca 2.katta bulunan seyir terasına çıkartıyor. Buradan ikinci asansörle en tepeye yani 3.kata çıkmak mümkün ama emniyet nedeni ile sanırım tekerlekli sandalyeliler en üst terasa çıkartılmıyor. Ama zaten en iyi manzara birinci terasta izlenebiliyor. Rahatça gezip dört bir taraftan Paris’i seyredebiliyorsunuz. İnerken de ayni şekilde çıkış kapısından sıraya girmeden asansöre binip aşağıya iniliyor. Mutlaka bu geziyi yapın. Tekerlekli sandalye açısından hiçbir sıkıntısı yok. Belirttiğim gibi ayrıcalığı var. Tek.sandalyeli ve yardımcısı için indirimli ücret uygulanıyor. 2.katta engelli tuvaleti mevcut. Asansörden inip nehri arkanıza aldığınızda önünüzde geniş bir yeşil alan bulunuyor. Chamıp de mars denilen bu alan düz ve tek.sandalye için çok uygun. Buradan Eyfeli seyredebilir, bol bol fotoğraf çekebilirsiniz. Park bitiminde gene otobüs durakları mevcut. Ya da yakın caddelere girip Paris sokaklarını sandalyenizle rahatça gezebilirsiniz. Otelimiz zafer takına yakın olduğundan bir sonraki gün gezimize buradan başladık. Sırası ile sanzelize, concorde meydanı  Des Tuilereis parkı ve louvre müzesini ayni güzergâhta gezebilirsiniz. Bu güzergahta tek.sandalye için hiçbir sorun bulunmamakta azda olsa meyilde bize yardımcı oldu. Hatta louvre’den  Notre dama bile gidebilirsiniz ama biraz yorucu olabilir. Şimdi bu yerleri tekerlekli sandalye gözü ile yakından incelemeye başlayalım

Zafer Tak’ı

 Napolyon tarafından inşa edilen bu heybetli yapı geniş bir meydanın ortasında bulunuyor. Bu meydan trafiğe açık olduğundan ve trafik sürekli aktığından burada taka ulaşmak önemli sorun. Zira trafik ışığı bulunmuyor. Normal insanlar için tünel yapılmış ama tek.sandalye için buradan ulaşmak mümkün değil. Zira biz asansör göremedik. Biraz trafiği karıştırarak, biraz laf yiyerek tak’ın olduğu alana ulaştık. Gerçekten haşmetli bir yapı. Yakından görülmesi gereken bir yapı. Asansörle tepesine çıkılabiliyor ama daha önceki bilgilerimden bu asansörün uygun olmadığı hakkında bilgi sahibi olduğumdan asansöre hiç yönelmedim. Etrafında bir tur atıp, gene trafiğin içinden şanzelizeye doğru yöneldik.
Şanzelize

 Çok geniş ve önemli mağazaların ve kafelerin bulunduğu Paris’in önemli bir caddesi burası. Tekerlekli sandalye için uygun kaldırımları ile rahatça gezebiliyoruz. Zafer takından concorde yönüne doğru giderseniz azda olsa meyilden istifade edebilirsiniz. Adettir diye bir kafede oturup kahvemizi içtik. Kafeler caddeye doğru camlı makanlara sahipler. Burada masa ve sandalyeler caddeye dönük tam bir seyir alanı. Bu nedenle de kafeniz bitip 10-15 dakika oturduktan sonra garson hesabı önünüze koyuyor. Kibarca süre doldu kalkabilirsiniz demek istiyor. Bizde o mesajı alıp yola düşüyoruz. Yani bir kahve içip saatlerce oturmak yok. Ama sanırım içeride kapalı mekanda oturursanız bu kadar acele etmezler. Önemli birkaç mağazaya girip, meraklıysanız bilhassa tanınmış otomobil firmalarının mağazalarını gezip cadde turuna devam edebilirsiniz. Caddenin üzerine ülkenizi tanıtan bir ekrandan tarihi ve turistik yerlerimizi gösteren dev bir ekranla karşılaşmak hoşumuza gitti. Cadde Concorde meydanına kadar devam ediyor ama yarısından sonra mağazalar bitiyor. Bu arada hoş bir sürprizle karşılaştık. Cin Halk Cumhuriyetinin Cumhurbaşkanının ziyareti nedeniyle bir süre sonra cadde trafiğe kapatıldı. Az rastlanan bu olay nedeni ile caddenin bu boş halinde birçok insan gibi bizde hatıra fotoğrafları çektirdik. Cadde bitti ve bizi concorde meydanına getirdi.

Concorde meydanı

 Maria antuanetin idam edildiği bu meydanını ortasında Osmanlının Mısır Valisinin şehre hediye ettiği İstanbuldan da tanıdığımız bir sütun bulunmakta. Işıkları kollayarak rahatça bu meydanı geçtik. Karşımızda büyük bir yeşil saha ve ilerisinde muhteşem bir yapı olan louvre bulunuyordu.

Louvre Müzesi
Öncelikle Condorde Meydanı ile müze arsında yer alan  Tuıleries Bahçesine giriyorsunuz. Bayağı büyük ve içinde biri büyük bir daha küçük iki havuz bulunan bir yeşil alan burası. Havuzların kenarında birçok koltuklar bulunmakta. İnsanlar burada rahatça oturup bedava dinleniyorlar. Tüm alan düz ve tek.Sandalye için hiçbir engel bulunmuyor. Bizde burada mola verip havuzun etrafında dinlenip, etrafı seyrettik.

Sonradan biraz daha yol alıp tarihi binanın (u şeklinde) ortasında bulunan cam piramide ulaştık. Ama yol boyunca onlarca Afrika kökenli seyyar satıcılardan bilhassa çeşitli boylarda eyfel kulesi maketleri ve anahtarlıkları aldık. Buradan alış veriş mağazalara göre oldukça ucuz. Ama mutlaka pazarlık yapın yarı yarıya fiyat düşüyor. Zaten satıcılarda bunu bildiklerinden fiyatları öncelikle yüksek söylüyorlar.

Cam piramit aslında müzenin giriş kapısı, özel bir kapıdan bizi içeri aldılar. Müze girişi alt katta olduğundan bizi platform şeklindeki bir asansörün önünde bıraktılar ve beklememizi söylediler. Asansör belli zamanlarda hareket ettiğinden biraz bekledik. Sonra üstü açık asansör bulunduğumuz kata geldi ve bizi görevli asansöre aldı. Yavaş yavaş aşağıya indik ve geniş bir alanda asansörden indik. 

Öncelikle şunu belirteyim ki müzenin %95 ine ulaşmamız mümkün. Çeşitli 18 adet genel asansörler ve 20 adet özel asansörler bulunmakta. Hepsine ulaşmak için levhalar asılmış. Rahatça ulaşabiliniyor. Ancak ülkemizde de yaşadığımız sorun burada da mevcut. Asansörlerlere bilhassa ara katlarda binmek sorun. Zira dolu dolu geliyor.Bu alanda gişelerden bilet alınıyor. Tek. Sandalyeliye ve refakatçisine ücret alınmıyor. Engelliler için bilet sırasında beklememeleri için özel gişe bulunuyor. Ücret alınmıyor ama bilet veriliyor. Çünkü her bölümün girişinde bilet kontrolü bulunuyor. Buralardan da geçişte öncelik sağlanıyor ve özel kapılardan geçişimiz sağlanıyor.  Bu müzeyi gezmek birkaç saatte mümkün değil. Önceki bilgilerimizde hareketle Leonardo da Vincinin önemli eseri olan ve müzenin belki de en değerli parçası olan Monaliza’nınbulunduğu resim bölümüne yönleniyoruz. Tüm çalışanlar her konuda yardımcı oluyorlar. Aslında tüm Paris gezimizde bu yönden bir sıkıntı yaşamadık. Yüzlerce yağlı boya resimlerin bulunduğu büyük koridorlardan geçip eserlere şöyle bir bakıyoruz. Monalizanın bulunduğu bölüm özel levhalarca gösteriliyor. Onları takip ederek önemli bir kalabalığın bulunduğu salona giriyoruz. Yüzlerce insan pekte büyük olmayan tablonun önünde sürekli resim çekiyorlar. Kalabalığın en arkasına girip ilerlemeye çalışıyoruz. Malum sandalye ile tabloyu görmek için en öne gitmemiz lazım. Sabırla bekleyerek yavaş yavaş ilerliyoruz. Tablo ile seyir kısmı arasında 1-2 metrelik boşluk bulunmakta. Tam öne geldiğimizde görevliler beni fark edip yanıma geldiler. Ve önümüzde bulunan şeridi açıp beni o boş tutulan alana aldılar. O zaman fark ettim ki yandan bu bölüme tek.sandalyeliler için giriş yeri varmış. Tabi kalabalıktan fark edemedik. Sizde giderseniz hiç arkalara gitmeden hemen tablonun önündeki bölüme gidin, bizim gibi boşuna arkalarda beklemeyin. Böylece herkesten daha yakından tabloyu görme imkanımız oldu. Resimler çekerek özel alandan ayrıldık.

Gelmişken bir iki bölümü de gezerek iki saate yakın süren müze gezimizi sonlandırdık. Dediğim gibi tüm müzeyi sadece gezmek için belki bir gün yetmez. Hele biraz yakından inceleyelim derseniz sanırım 3-4 gün gezmeniz gerekir. Ama müze her yönü ile tekerlekli sandalyeliler içim uygun. Ayrıca engelli tuvaletleri mevcut.

İndirinLouvre Erişilebilirlik Göster

Notre Dame

Kamburu ile meşhur olan kilise de Paris’te görülmesi gereken yapılardan. Giriş serbest ve genel olarak tek.sandalyeye uygun. İçeride bir kaç basamak bulunmakta ve rampa bulunmamakta. Yardım almak gerekiyor. 

Lüksemburg Bahçeleri

Öncenden okuduğumuz notlarda görülmesi gereken yerlerden olduğu için burayı da görmek istedik. Otobüsle ulaşmak gayet kolay. Geniş bir saray bahçesi. Tek.sandalye ile rahatça gezilebilir. Bahçede çeşitli heykeller görülebilir. Ziyaretçilerin dinlenmeleri için bol bol koltuklar yerleştirilmiş. Vaktiniz varsa görmekte yarar var.

Lafeyette

Paris’te alış veriş pahalı olduğundan bu gibi yerlere pek rağbet etmesekte tanınmış bir mağaza olduğundan lafeyetteyi görmek istedik. Paris’te bir iki şubesi olan bu mağazanın en güzel şubesi olan ve tarihi opera binasının yanında bulunan mağazasına ulaşmak otobüsle mümkün. Bu arada otobüs biletleri 1,5 Euro ve engellilere de ücretli. Mağazanın hepsini gezmeden alt katlarında gezindik. Bina çok güzel dekore edilmiş. Vaktiniz vara görülmesi gereken bir yer. Tek.Sandalye için de uygun.

Yeme içme

 Paris’te birçok lokanta ve Kafelerde yemek yiyebilirsiniz. Biz önceden planladığımız üzere Leon lokantasında midye yemeyi tercih ettik. Şanzelize caddesinde bulmanız mümkün. Üç kişi yaklaşık 100 Euro ile iyi bir midye ziyafeti çektik. Paris’in ekmekleri ve soğuk sandviçleri meşhur. Zaten park ve bahçelerde aldıkları sandviçleri afiyetle yiyen birçok insan görebilirsiniz. Hem de hesaplı bir şekilde karnınızı doyurmanız mümkün. Burada Mc Donald tipi hızlı yemek kültürü fazla yer almıyor. Biz de şanzelise üzerinde bulunan Paul’de sandviç ve krovasan ile kahvaltı yapmayı tercih ettik. Paris’in bilhassa ekmekleri çok lezzetli. Tavsiye ederim. Şanzelizede bulunan bu mekândan değişik ekmekler alıp, yanımızda getirdik.Türkiye’de ve her yerde olduğu gibi burada da aşınası olduğumuz starbucks Cafe’de kahve içip pastalarından yemeyi ihmal etmedik. Şanzelizede Galeria Des Arcades pasajında bulunan bu kafe bizim diğer gezilerimizde olduğu gibi önemli uğrak yerimiz oldu.

Tekerlekli sandalyeliler için Paris
Sonuç olarak notlarımda da belirttim gibi Paris’te önemli yerler tekerlekli sandalyeli engelliler için uygun. Yanınızda refakatçi olmak şartı ile gerek yayan ve gerekse otobüslerle çok rahat gezebilirsiniz. Uygun bir bilet ayarlayıp, booking.com aracılığı ile uygun bir otel bulup bilhassa bahar aylarında bir Paris gezisi yapmanızı tavsiye ederim.